Działalność nierejestrowana – sprawdź swój pomysł na biznes!

Marzysz o założeniu swojej firmy, ale obawiasz się, że nie dasz rady płacić comiesięcznych składek na ZUS? Rozwiązaniem tego problemu jest działalność nierejestrowana. Przeczytaj, na czym polega ta forma prowadzenia małego biznesu.

Działalność nierejestrowana – czy to zgodne z prawem?

Od 2019 roku masz możliwość legalnego prowadzenia działalności nierejestrowanej. Umożliwia to treść artykułu 5 ustawy z dn. 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców. Działalność nierejestrowana to dobry sposób na rozkręcenie niewielkiego biznesu, który na początku nie przynosi wielkich dochodów. Jeśli spełniasz warunki określone w przepisach ustawy, nie musisz nigdzie zgłaszać ani rejestrować swojej działalności. Prowadzisz tylko podstawową ewidencję przychodów, a podatek dochodowy rozliczasz samodzielnie w zeznaniu rocznym i wpłacasz do urzędu skarbowego w terminie do końca kwietnia za ubiegły rok.

Kto może prowadzić działalność nierejestrowaną?

Chciałabyś skorzystać z tej możliwości? Sprawdź, czy spełniasz warunki:

  • działalność nierejestrowaną mogą prowadzić osoby fizyczne, które nie prowadziły swojej działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 60 miesięcy,
  • działalność nie wymaga dodatkowych zezwoleń i koncesji,
  • miesięczny przychód nie przekracza połowy miesięcznej najniższej krajowej pensji brutto. W 2021 roku możesz zarobić w ten sposób 1400 złotych miesięcznie. Jeśli przekroczysz tę kwotę, masz 7 dni na zarejestrowanie firmy. 

Uwaga: przychód to nie to samo, co dochód. Przychód są to wszystkie wpływy od klientów bez odliczania kosztów. A więc jeśli sprzedałaś produkty lub wykonałaś usługi w danym miesiącu za kwotę 1450 złotych, to przekroczyłaś limit, nawet jeśli Twoje miesięczne koszty wyniosły kilkaset złotych. Powinnaś w ciągu 7 dni złożyć wniosek o wpis do CEIDG.

Jaką dokumentację musisz prowadzić?

Osoba wykonująca działalność nierejestrowaną powinna rejestrować przychody w uproszczonej ewidencji sprzedaży. Prawo nie określa, jakie formularze obowiązują, ale na stronach internetowych bez problemu znajdziesz druki takiej ewidencji. Pobierz je i wykorzystaj. Ważne, aby ewidencję prowadzić narastająco w okresach miesięcznych i rocznych. Dzięki temu będziesz wiedziała, ile jeszcze możesz zarobić do końca miesiąca. Z kolei roczne podsumowanie przychodów będzie potrzebne do obliczenia podatku. Jeśli chodzi o rozliczenia z klientami, to możesz wystawiać im rachunki lub faktury ze zwolnieniem podmiotowym z VAT-u. Wykorzystaj do tego darmowe programy do wystawiania faktur. Polecamy także rejestrować poniesione koszty. Mogą to być faktury imienne za zakupy materiałów, utrzymanie domeny za witrynę internetową czy szkolenia branżowe. Koszty te odliczysz od przychodu w zeznaniu rocznym.

Jak obliczyć podatek dochodowy?

Podatek dochodowy z tytułu prowadzenia działalności nierejestrowanej rozlicza się na formularzu PIT-36 w wierszu Działalność nierejestrowana. Wpisujesz sumę przychodów, kosztów, a podatek wyliczasz według stawki 17% skali podatkowej. Najwygodniej wykorzystać do tego ogólnodostępne, darmowe programy do podatkowych rozliczeń rocznych. Na formularzu PIT-36 możesz rozliczyć razem przychody osiągnięte z pracy na etacie, z działalności nierejestrowanej i firmy, jeśli na przykład musiałaś ją zarejestrować w ciągu roku. Możesz także rozliczyć się wspólnie z małżonkiem.

Co z ubezpieczeniem społecznym?

Nie płacisz składek na ubezpieczenie społeczne ani zdrowotne, więc o ubezpieczenie musisz zatroszczyć się sama. Jeśli pracujesz jednocześnie na etacie, czy choćby części etatu, to nie ma problemu. Gorzej, jeśli działalność nierejestrowana jest Twoim jedynym źródłem dochodu. W praktyce zwykle kobiety wpisują się do ubezpieczenia zdrowotnego męża i starają się rozwinąć czym prędzej swój biznes, aby móc bez obaw zarejestrować firmę i płacić obniżone składki, korzystając z ulg dla nowych przedsiębiorców. Działalność nierejestrowaną prowadzi też wiele rolniczek, ubezpieczonych w KRUS.

Działalność nierejestrowana, a prawo do ulg w opłacaniu składek ZUS

Jeśli masz coraz więcej zleceń i regularne wpływy, to zapewne zdecydujesz się na rejestrację swojej firmy. Możesz wtedy skorzystać z możliwości opłacania obniżonych składek ZUS, czyli ulgi na start i ulgi Mały ZUS. Przez pół roku płacisz tylko składkę zdrowotną, która w 2021 roku wynosiła 381,81 zł. Przez kolejne dwa lata obniżone składki na ubezpieczenie społeczne (aktualnie jest to kwota łącznie 647,59 zł, wliczając w to składkę zdrowotną i dobrowolną składkę na ubezpieczenie chorobowe). Jeśli jednocześnie pracujesz na etacie lub części etatu, ale z wynagrodzeniem wynoszącym co najmniej najniższą krajową, to z tytułu prowadzenia swojej firmy płacisz tylko składkę zdrowotną.

Działalność nierejestrowana – komu się opłaca?

Ta forma działalności jest korzystna w przypadku biznesów, które generują niskie przychody i koszty. Mogą to być usługi w niewielkim zakresie czy okazjonalny handel towarem o niskiej marży. Działalność nierejestrowana to możliwość dorobienia sobie do etatu. Jest to też sposób na przetestowanie swojego pomysłu na biznes i znalezienie pierwszych stałych zleceń.

Zdjęcie: Emma Dau on Unsplash